Trật một li, đi ngàn tỉ
NGUYỄN NAM | 21/02/2013 08:19 (GMT + 7)
Resort Thế Giới Xanh được đầu tư gần 25 tỉ đồng bị thu hồi làm cảng Kê
Gà nhưng đến nay vẫn chưa được đền bù, hạ tầng resort xuống cấp, còn
cảng thì bị ngưng - Ảnh: NGUYỄN NAM
Đầu những năm 2000, nhiều nhà đầu tư đã triển khai các
dự án du lịch ven biển tại xã Tân Thành (huyện Hàm Thuận Nam, Bình
Thuận) qua lời kêu gọi đầu tư từ UBND tỉnh. Tuy nhiên đến năm 2008, Sở
Kế hoạch - đầu tư Bình Thuận ra văn bản thông báo chủ trương xây dựng
cảng Kê Gà do Tập đoàn Công nghiệp than - khoáng sản VN (Vinacomin -
TKV) làm chủ đầu tư với tổng trị giá trên 20.000 tỉ đồng. Mục đích xây
dựng cảng Kê Gà nhằm vận chuyển bôxit từ Tây nguyên xuống. Tuy nhiên,
quá trình đền bù thiệt hại sau đó diễn ra ì ạch và Vinacomin nhiều lần
trì hoãn việc khởi công xây dựng cảng.
Tan hoang vùng du lịch
"Từ bốn năm nay chúng tôi đã tốn bao nhiêu thời gian
cho việc hội họp vì cảng Kê Gà. Đây là trò đùa của Vinacomin chứ không
phải là việc đầu tư cảng biển"
Ông Nguyễn Thịnh Phát
(chủ đầu tư dự án Thành Đạt) |
Trước đây, anh Đinh Văn Cần (32 tuổi, ngư dân tại xã
Tân Thành) không hề nghĩ đến chuyện sẽ có một ngày được “cai quản” khu
resort gần 50 phòng ngủ. Từ bốn năm nay anh bỏ nghề đi biển để làm công
việc trông nom khu resort Thế Giới Xanh (Blue World resort) - khu nghỉ
mát lớn nhất nhì tại khu vực này. “Hai vợ chồng tôi và một người nữa giữ
khu nghỉ mát này, tiền lương mỗi người 3 triệu đồng/tháng. Trước đây
chúng tôi còn tưới cây nhưng sau này không tưới nữa. Tất cả phòng nghỉ
đều được khóa lại” - anh Cần nói.
Bên trong khu resort Thế Giới Xanh, những phòng nghỉ
khóa trái cửa lâu ngày phủ đầy bụi bẩn. Những hàng thông không được chăm
sóc, cành nhánh khô gãy rơi xuống đất như một khu rừng hoang. Cách đó
không xa là một hồ bơi lớn đã cạn nước chứa đầy lá cây khô dưới đáy hồ.
Tiếng động thường xuyên ở đây là những cơn gió biển thổi vào và những
con chuột đuổi nhau trên các con đường dẫn đến những phòng nghỉ.
Anh Nguyễn Đức Đăng Khoa (34 tuổi, con ông Nguyễn Đức
Hiếu - chủ đầu tư Thế Giới Xanh) rầu rĩ: “Gia đình tôi đầu tư gần 25 tỉ
đồng xây dựng khu resort từ năm 2000 đến 2004. Hoạt động chưa bao lâu
thì năm 2008 bị ngưng vì dự án cảng Kê Gà. Điều này khiến cả nhà chúng
tôi lao đao vì trả nợ. Đầu tư lớn nhưng chưa thu được gì đáng kể. Cha
tôi giờ bệnh nặng, luôn mong đến ngày công sức, tiền bạc của gia đình
tôi được đền bù thỏa đáng”. Anh Khoa cho biết thêm để sửa sang lại khu
resort thì theo thời giá hiện nay phải mất gần 50 tỉ đồng. Khu resort
của gia đình anh một phần bị xuống cấp vì nắng nóng và gió biển, một
phần tài sản bên trong đã bị mất cắp. “Tỉnh đã nhiều lần mời lên nói
chuyện và hứa đền bù nhưng đến nay vẫn chưa thấy đâu. Vừa rồi nghe Thủ
tướng nói giao cho các bộ và tỉnh giải quyết, chúng tôi cũng hi vọng sẽ
được giải quyết nhanh” - anh Khoa nói.
Cách Thế Giới Xanh không xa, dự án du lịch của các công
ty Thành Đạt, Đức Hạnh, Phong Lan, Minh Ngọc... cũng lâm tình cảnh
tương tự. Nơi thì công trình xây dựng dở dang đành để hoang phế rêu
phong, chỗ xây xong lại khóa kín cửa im lìm. Trong khu nghỉ mát của Công
ty Thành Đạt, trước thềm một phòng nghỉ lớn chất đầy ván gỗ đã mục nát,
phía sau phòng nghỉ này là một phòng nghỉ vừa mới xây, tường chưa được
tô đứng trơ trọi giữa nắng gió. Ông Nguyễn Trường Vinh, chủ tịch HĐQT
kiêm giám đốc Công ty TNHH du lịch Đồi Phong Lan, nói: “Khu du lịch của
chúng tôi được đầu tư gần 50 tỉ đồng, các hạng mục đã hoàn thành 80% thì
xuất hiện dự án cảng Kê Gà. Nhà nước thu hồi thì chúng tôi chấp hành,
nhưng cũng phải đền bù theo thời giá. Tỉnh đã về đo đạc xong hết nhưng
vẫn chưa đền bù. Hiện nay tôi đang gánh nợ rất nhiều và phải trả góp cho
ngân hàng”.
“Trò đùa chứ không phải dự án cảng biển”
Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Lương Văn Hải -
giám đốc Sở Kế hoạch - đầu tư Bình Thuận, người trước đây thừa ủy quyền
của chủ tịch UBND tỉnh đối thoại với các nhà đầu tư du lịch - cho biết:
“Việc đền bù cho các dự án du lịch hiện nay vẫn chưa có kế hoạch cụ thể.
Tỉnh vẫn đang chờ tập đoàn (Vinacomin) với các bộ liên quan làm việc
với tỉnh”.
Ông Nguyễn Ngọc - phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận -
cho biết thêm dự án cảng Kê Gà vẫn đang rất cần thiết cho việc phát
triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Nếu có cảng này, nguồn thu của tỉnh sẽ
tăng lên qua hoạt động xuất nhập hàng hóa, thu thuế. Tuy nhiên, do
Vinacomin tính toán đầu tư vào đây để vận chuyển bôxit không hiệu quả
nên đã chọn phương án khác là vận chuyển xuống cảng Vĩnh Tân (Tuy Phong,
tỉnh Bình Thuận). Kế hoạch đền bù cho các nhà đầu tư du lịch vẫn chưa
cụ thể và hiện nay tỉnh đang chờ văn bản chính thức của Chính phủ về vấn
đề này.
Cuối năm 2012, theo báo cáo của UBND tỉnh Bình Thuận
với Thủ tướng Chính phủ, phía Vinacomin đã chuyển cho tỉnh khoảng 4 tỉ
đồng để bồi thường các dự án du lịch bị thu hồi. Tuy nhiên, theo quyết
định phê duyệt dự án đầu tư ban đầu của hội đồng thành viên Vinacomin
thì giai đoạn 1 chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng là 150 tỉ đồng.
Bức xúc trước việc công sức, tiền bạc của mình bỏ ra
đầu tư nhưng đột nhiên bị thiệt hại nặng nề như vậy, còn việc đền bù vẫn
chưa tới đâu, chủ một doanh nghiệp than thở: “UBND tỉnh Bình Thuận ra
quyết định cho đầu tư và cũng là nơi ra quyết định thu hồi để làm cảng,
vậy trách nhiệm bồi thường thiệt hại phải do tỉnh. Trong khi đó, nhà đầu
tư làm cảng Vinacomin từ trước đến nay có những biểu hiện không đủ năng
lực vốn để thực hiện dự án xây cảng, bằng chứng là họ nhiều lần trì
hoãn việc khởi công và không thể đền bù thiệt hại cho các dự án du lịch
bị ảnh hưởng”.
Ông Nguyễn Thịnh Phát, chủ đầu tư dự án Thành Đạt, cho
biết ông và những nhà đầu tư khác đã bỏ nhiều tâm huyết đầu tư vào đây
từ năm 2001. Mảnh đất dự án Thành Đạt ông mua hết 100 lượng vàng, đầu tư
thêm tiền của xây dựng lên nữa không biết bao nhiêu mà kể. “Từ bốn năm
nay, chúng tôi đã tốn bao nhiêu thời gian cho việc hội họp vì cảng Kê
Gà. Đây là trò đùa của Vinacomin chứ không phải là việc đầu tư cảng
biển. Họ chi 4 tỉ đồng để đền bù cho 12 dự án du lịch. Đây là bài học
kinh nghiệm mà tỉnh Bình Thuận cần phải rút ra. Không thể đối xử với
chúng tôi như vậy. Điều cần làm bây giờ là UBND tỉnh Bình Thuận phải họp
nhanh với các nhà đầu tư du lịch để bàn về việc đền bù thiệt hại thỏa
đáng cho chúng tôi” - ông Phát bức xúc.
5 năm, 4 lần hoãn khởi công
- Đầu những năm 2000: hàng loạt nhà
đầu tư trong và ngoài nước đã xây dựng nhiều khu du lịch, resort tại
vùng ven biển Tân Thành (Hàm Thuận Nam) hưởng ứng sự kêu gọi đầu tư du
lịch của tỉnh Bình Thuận.
- Cuối năm 2007: Bộ Giao thông vận tải
có văn bản bổ sung quy hoạch Kê Gà thành cảng tổng hợp và yêu cầu UBND
tỉnh Bình Thuận hướng dẫn các nhà đầu tư xây dựng cảng biển.
- Tháng 4-2008: Sở Kế hoạch - đầu tư
tỉnh Bình Thuận thông báo chủ trương xây dựng cảng Kê Gà. Hai nhà đầu tư
ban đầu là Vinacomin và Công ty sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tân
(Bita’s) nhưng sau đó Bita’s rút lui. Mục đích xây dựng cảng Kê Gà nhằm
vận chuyển bôxit từ Tây nguyên xuống. Kinh phí đầu tư xây dựng cảng ban
đầu là 550 triệu USD, sau đó được điều chỉnh lên 1 tỉ USD. Dự án cảng Kê
Gà có độ dài 2,3km bờ biển với tổng diện tích 366ha.
- Tháng 4-2009: Sở Kế hoạch - đầu tư
tỉnh Bình Thuận mời chủ đầu tư các dự án du lịch bị ảnh hưởng đến để
tiếp tục thông báo về dự án xây dựng cảng Kê Gà.
- Theo kế hoạch, tháng 8-2009 khởi công xây dựng cảng Kê Gà nhưng từ đó đến nay nhà đầu tư đã bốn lần trì hoãn việc khởi công.
- Ngày 18-2-2013: tại buổi làm việc
với tỉnh Bình Thuận, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết dự án xây dựng
cảng Kê Gà không hiệu quả, yêu cầu ngừng xây dựng cảng và giao các bộ
liên quan phối hợp với UBND tỉnh Bình Thuận giải quyết hậu quả thiệt hại
của các nhà đầu tư du lịch
|
_______________________________
Sẽ nghiên cứu phương án thay cảng Kê Gà
* Vận chuyển alumin về cảng Gò Dầu
Ngày 20-2, trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn
Văn Biên, phó tổng giám đốc Tập đoàn Công nghiệp than - khoáng sản VN
(TKV), cho biết TKV đang nghiên cứu phương án thay thế cảng Kê Gà.
Trước câu hỏi đã có phương án nào khả thi có thể thay
thế, ông Biên không tiết lộ nhưng cho biết hiện chưa sử dụng được cảng
Kê Gà thì TKV đang sử dụng cảng Gò Dầu ở Đồng Nai. Ông Biên cho biết
việc chọn cảng thay cảng Kê Gà chưa được quyết định mà mới ở dạng nghiên
cứu. Tuy nhiên, TKV sẽ nghiên cứu và nếu khả thi thì đề xuất phương án
thay cảng Kê Gà.
* Theo ông Phan Bội Lợi - giám đốc Ban quản lý dự án
bôxit nhôm Lâm Đồng (còn gọi là dự án bôxit nhôm Tân Rai), trước mắt sản
phẩm alumin sẽ được vận chuyển từ nhà máy theo đường tỉnh 725 (từ nhà
máy alumin ở huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng) ra quốc lộ 20 về tỉnh lộ 769
(tỉnh Đồng Nai) đến cảng Gò Dầu. Đây là tuyến vận chuyển alumin được TKV
xác định ngay khi dự án bôxit nhôm Lâm Đồng được khởi công.
Trước đây, tuyến vận chuyển alumin từ nhà máy bôxit Tân
Rai về cảng Gò Dầu chỉ được xem là giải pháp trước mắt. Về lâu dài, một
khi nhà máy alumin Nhân Cơ (Đắk Nông) chính thức đi vào hoạt động,
tuyến vận chuyển chính của cả hai nhà máy này là tuyến về cảng Kê Gà
(Bình Thuận) với chiều dài gần 80km, chi phí đầu tư hơn 2.000 tỉ đồng.
Tuyến vận chuyển này đã được Chính phủ phê duyệt tháng 9-2010.
Tuy nhiên, đến nay do tiến độ lập dự án chậm và kinh
phí đầu tư cao nên đường vận chuyển alumin từ Nhân Cơ và Tân Rai đang
được xem xét chuyển hướng về cảng Vĩnh Tân (Bình Thuận), đi từ Nhân Cơ,
Tân Rai qua quốc lộ 28 về La Dạ (quốc lộ 55) và ra cảng Vĩnh Tân.
C.V.KÌNH - L.DUNG
No comments:
Post a Comment