SCT-Hãy sống và trải nghiệm. Giữ cho mình lý tưởng, sự lao động và hồn nhiên, trung thực với bản thân mình.
Bùi Ngọc Tấn, Dương Tường tìm lại thời gian đã mất
Tối muộn ngày 15/3 tại Hà Nội, 3 người bạn thân mái tóc đã phai màu là dịch giả Dương Tường, nhà văn Bùi Ngọc Tấn và nhà văn Châu Diên (tên thật Phạm Toàn) ngồi bên nhau ôn lại những kỉ niệm và cùng "Tìm lại thời gian đã mất".  |
| Từ trái sang: Dịch giả Dương Tường, nhà văn Bùi Ngọc Tấn và nhà văn Châu Diên |
Ba nhân vật chính - ba nhân sĩ, trí thức cao niên và được nhiều người biết tiếng sinh ra vào đầu thập niên 30 của thế kỉ trước, họ trải qua thời thanh niên sôi nổi với những biến đổi lớn lao của thời cuộc, với khí thế cách mạng hào hùng, với chiến thắng của cách mạng và những hy sinh của cách mạng, với những chuyển biến sau cách mạng bao gồm các kết quả/ hệ quả về kinh tế và tư tưởng.
"Chúng tôi đã chơi với nhau hơn nửa thế kỉ. Các bạn hãy tin rằng, cho đến hôm nay, chúng tôi chưa sống một ngày nào không thật với lòng mình. Chúng tôi là một thế hệ hồn nhiên ngây thơ. Chúng tôi ngây thơ đến mức thấy phòng trà thì không dám vào, vì sợ mình bị "ăn đạn bọc đường"" - dịch giả Dương Tường đúc kết pha lẫn chút hài hước cho khoảng thời gian từ những năm 60 của họ.
"Cuộc sống là một sự tình cờ. Khi nhìn lại quãng thời gian vài chục năm "đã mất", tôi thấy nó không mất, không còn, không thừa, không thiếu. Mình chỉ được thêm một cái, đó là thấy mình đã "hồn nhiên". - Châu Diên cười, đôi mắt ông toát lên ánh nhìn vui vẻ nhưng giọng nói thì sang sảng, rõ ràng, thuộc về một người có khí tiết mạnh mẽ và chiều sâu của tư duy.
 |
| : Dịch giả Dương Tường |
Trong 3 người, có lẽ nhà văn của "Sống giữa những người anh hùng" (1962) là còn nhiều nhiệt huyết nhất với những hoạt động xã hội. Ông gắn kết với xã hội, hào hứng với thay đổi và tích cực cống hiến để thay đổi. Dự án Cánh Buồm (nghiên cứu và biên soạn sách giáo dục) của ông và những người đồng hành nhận được nhiều ủng hộ từ cộng đồng. Dịch giả Dương Tường nhu hòa hơn - dường như sau nhiều thăng trầm của thời cuộc, ông chỉ muốn chú tâm vào thế giới của những cuốn sách. Nhà văn Bùi Ngọc Tấn khó đoán định. Hiện đang sống ở Hải Phòng, xa bạn bè văn nghệ sĩ, trí thức Hà Nội, thế nên cái cảm giác riêng biệt, không thuộc về một nơi nào khiến ông trở nên lãng đãng ("họ nhìn tôi như một cái gì đó xa lạ, không hẳn ra quen, không ra thân, như một cái gì đó không thể cứu vãn". "Người ta nói với tôi, anh không thể viết được nữa, không được viết nữa"...Ông nhắc về cảm giác của mình những năm 70)
Cách mạng, ngày đó, với các văn nghệ sĩ còn là một điều gì đó thuộc về sự lãng mạn. "Tôi cũng nghĩ mình khổ, nhưng thời trẻ, mình còn có một cái gì đó là lý tưởng, mục tiêu. Chứ bây giờ nhìn lũ con tôi, tôi thương lắm. Bởi chúng nó không biết tin vào cái gì nữa." (Bùi Ngọc Tấn)
Trong suốt khoảng thời gian 2 tiếng đồng hồ của buổi trò chuyện "Tìm lại thời gian đã mất", ba nhân sĩ cao niên đã chia sẻ thật nhiều, ngay cả những tình tiết khó tin với lớp trẻ, các bạn văn, độc giả quan tâm và báo giới. "Nhờ J.J.Rousseau - triết gia người Pháp, chúng tôi đã có hiểu biết để phản đối những người Pháp xâm lược. Sau này hòa bình, chúng tôi lại đọc "Số không và vô tận", "Giờ thứ 25" (dịch giả Dương Tường)... Cú sốc ập đến khi tri thức khách quan không được coi trọng, khi thấy người tốt bị nghi ngờ.
Thế nhưng họ đã tìm lại cho mình tinh thần "tái sinh" sau chuỗi ngày khủng hoảng. "Tôi không có lời khuyên nào khác hơn cho các bạn là hãy sống và trải nghiệm. Giữ cho mình lý tưởng, sự lao động và hồn nhiên, trung thực với bản thân mình. Quan trọng nhất, dù ở đâu, ở thời kì nào cũng không thể không lao động, không làm việc" - nhà giáo, nhà văn Phạm Toàn/ Châu Diên kết luận.
 |
| Nhà văn Bùi Ngọc Tấn và nhà văn nhà giáo, nhà văn Phạm Toàn (Châu Diên) |
Những phút cuối của cuộc trò chuyện, khán thính giả đặt câu hỏi: "Xin phép được hỏi trên tinh thần cởi mở và chia sẻ. Như đã nói, thế hệ của các ông là một thế hệ có khát vọng và đam mê, nhưng còn có thiếu sót gì không? Sai lầm lớn nhất của thế hệ các ông là gì và trách nhiệm để lại?"
"Nếu có thì cũng là sai lầm đáng yêu thôi" - nhà văn Bùi Ngọc Tấn đáp - "Xin trích một câu ai đó nói "Lỗi của chúng mình là tin tưởng quá"".
Hồ Hương Giang
Ảnh: Việt Quỳnh
Tags: Phạm Toàn, Châu Diên, Bùi Ngọc Tấn, Dương Tường, Tìm lại thời gian đã mất, Số không và vô tận, Giờ thứ 25, Sống giữa những người anh hùng, văn nghệ sĩ
Link bài gốc: http://vietnamnet.vn/vn/van-hoa/113178/bui-ngoc-tan--duong-tuong-tim-lai-thoi-gian-da-mat.html
No comments:
Post a Comment