Friday, September 14, 2012

Ý kiến ban đầu của TS Nguyễn Thị Hải Yến. Bổ sung bởi ý kiến của TS. Tô Văn Trường

A. Thư của TS Nguyễn Thị Hải Yến, 
GS Kengo Sunada, GS Satoru Oishi, GS Kou Ikejima:
Chuyên gia cao cấp về môi trường thuộc Ban Thư ký Ủy hội sông Mê Kông (MRCS)
 (tác giả đã cho phép phổ biến)

Dear các bạn
Yến đã nhận được vài email của Nhóm, kêu gọi Saving Cát Tiên để phản đối 2  thủy điện Đồng Nai 6 và 6A. Yến cũng có thấy danh sách hội đồng thẩm định trong đó có bác Tô Văn Trường. Mặc dù Yến chưa có và chưa được đọc báo cáo đánh giá TĐMT liên quan đến 2 đập thủy điện này, tuy nhiên có điều Yến thấy băn khoăn:

* Về hội đồng thẩm định: Yến không thấy có một chuyên gia nào về sinh học và sinh thái học hoặc thủy sản. Các chuyên gia trong lĩnh vực về nguồn nước, và môi trường có thể thấy vấn đề ngay đây, nhưng cái ảnh hưởng invisible (không nhìn thấy được) thì phải là các chuyên gia bên sinh học và sinh thái học, hoặc ít nhất là phải có chuyên môn sâu về đánh giá trữ lượng thủy sản. Một báo cáo đánh giá TDMT mà không đưa ra được những quantitative indication (chỉ số định lượng) về mặt biodiversity va ecosystem  (đa dạng sinh học và hệ sinh thái) thì khó lòng mà thuyết phục được. Yến không có nghiên cứu ở khu vực này, những ảnh hưởng của thủy điện  lên nguồn lợi của Mêkông thì Yến cũng đã chia sẻ:
http://nld.com.vn/20110505092315804p0c1002/nhung-cau-hoi-nhuc-nhoi-tu-xayaburi.htm. 
* Mình còn muốn lưu ý các bạn là chuyên gia lâm nghiệp hoặc làm về đa dạng sinh học rừng (forest biodiversity) là chưa đủ, bởi ảnh hưởng của thủy điện lên nguồn lợi thủy sinh là rất lớn và kéo dài và có khi là mất luôn. Các thành viên Hội đồng Thẩm định đa phần đến từ các cơ quan quản lý của Chính quyền, họ nắm Luật tốt, nhưng như mình đã nói đánh giá TĐMT cần phải có các chỉ số định lượng (quantitative indications) thì các nhà khoa học ở các trường Đại học hoặc các Viện nghiên cứu cơ bản mới là đúng người, và đúng tầm.

Chúc Nhóm anh Thuật thành công trên con đường đi tìm công lý bảo vệ tài nguyên và sự công bằng cho thế hệ trẻ sau này.

Best regards,
Hải Yến


* Ghi chú của Nhóm Yêu quý Bảo vệ RQG Cát Tiên: Chúng tôi sẽ xin ý kiến của TS. Hải Yến về Báo cáo ĐTM, sau khi TS Hải Yến nhận được Báo cáo ấy và xem xét kỹ. 


B. Nhóm Save Cattien NP xin bổ sung thêm Thư của TS. Tô Văn TrườngNguyên Viện trưởng Viện Quy hoạch Thuỷ lợi Miền Nam; Thành viên Ban chủ nhiệm Chương trình KC08/06-10 của Bộ Khoa học Công nghệ:


Báo cáo DTM của Viện QHTLMN cho 2 dự án thủy điện ĐN 6 và 6A làm lần đầu nhất là khi nghe Mr Ngọc Anh Q. Viện trưởng trả lời trên công luận tôi đã viết bài phê phán dù đó là các đồng nghiệp cũ của mình.
Báo cáo ĐTM lần này của Viện Tài nguyên Môi trường (Đại học Quốc gia TPHCM) làm tốt hơn nhiều nhưng vẫn còn những khuyết điểm tồn tại (Tôi đã viết trong bài "Thủy điện ĐN 6 và 6A những điều chưa rõ") đăng trên báo Người Lao Động. Ngoài  ra, tôi còn viết bài  phản biện riêng đánh giá từng chương trong báo cáo khoảng chục trang trao đổi với một số chuyên gia trong hội đồng thẩm định để phải rất thận trọng xem xét đánh giá ĐTM kết hợp với khảo sát thực địa. Tôi cũng trao đổi với anh Nguyễn Vũ Trung thư ký hội đồng là hãy lắng  nghe phân tích tất cả các ý kiến đa chiều, chỉ nên tổ chức họp hội đồng khi điều kiện đã "chín mùi". 
Nhân đây, nói rõ thêm để các bạn  cùng lưu ý đi vào trọng tâm của vấn  đề là ở chỗ quy hoạch tất cả vườn quốc gia đều không có chỗ cho các công trình dân sinh. Tuy nhiên, riêng trường hợp Vườn Cát Tiên thì lại có 2 công văn của Bộ NNPTNT gửi Thủ tướng Chính phủ nói rằng "đánh giá sơ bộ thì 2 dự án này vấn đảm bảo các mục tiêu của vườn quốc gia"; Sau đó, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải ký công văn thông báo:

"  Trường hợp diện tích rừng và đất cần cho dự án có thể chuyển mục đích sử dụng mà không làm ảnh hưởng tới tiêu chí, mục tiêu và nội dung xác lập Vườn QG Cát Tiên và Khu rừng phòng hộ Nam Cát Tiên thì phải thực hiện rà soát và điều chỉnh lại quy hoạch các khu rừng này trình cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định của pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng;
- Trường hợp diện tích rừng và đất cần cho dự án có thể chuyển mục đích sử dụng mà ảnh hưởng tới tiêu chí, mục tiêu và nội dung xác lập Vườn quốc gia Cát Tiên và Khu rừng phòng hộ Nam Cát Tiên thì dừng xây dựng dự án và thông báo cho chủ đầu tư biết."

Vậy vấn đề là "tiêu chí, mục tiêu xác lập Vườn Cát Tiên" là gì?  và các hoạt động của việc triển khai 2 dự án thủy điện này ảnh hưởng thế nào đến các tiêu chí này để báo cáo Thủ tướng điều chỉnh quy hoạch vườn quốc gia hay dừng dự án?  Rõ ràng nếu muốn dự án triển khai thì phải điều chỉnh quy hoạch. Bộ NNPTNT trong các công văn của mình đã khôn khéo đá quả bóng này sang Bộ TNMT (chưa kể có 1 công văn do Thứ trưởng Diệp Kinh Tần ký có 1 dẫn chứng không chính xác về quy hoạch bảo tồn và phát triển bền vững Vườn Cát Tiên do Bộ này ban hành ngày 11/07/2011).
Bạn Nguyễn Huỳnh Thuật có gọi điện cho tôi bàn về việc khảo sát độc lập về đa dạng sinh học. Tôi ủng hộ nhưng lưu ý  trong trường hợp này phải xem xét thật bài bản liệu có đảm bảo đủ luận cứ như đã nói ở trên để báo cáo Thủ tướng về vấn đề "tiêu chí" này không.
Theo tôi biết Nhóm Cứu vườn Cát Tiên vừa gửi thư đề nghị anh Trung công khai báo cáo ĐTM để các chuyên gia độc lập xem xét phản biện hỗ trợ Hội đồng thẩm định. Theo tôi nên công khai minh bạch báo cáo ĐTM không có gì phải ngại cả. Càng nhiều nhà khoa học quan tâm xem xét đánh giá càng khách quan và khoa học... 

3 comments:

  1. Ý kiến của ông Trần Minh Khôi, Viện Quy hoạch Thủy lợi Miền Nam:

    Liên quan tới Thủy điện ĐN 6 và 6a, cũng xin nói lại cho rõ, Năm 2008, Viện QHTLMN có hợp đồng với chủ đầu tư Cty Đức Long Gia Lai về lập báo cáo ĐTM, trong quá trình thực hiện HĐ, đã có một số thống tin không đầy đủ, một chiều gây ra hiểu lầm đáng tiêc và dư luận không tốt trên truyền thông trong năm 2011. Nhân sự việc này phía Viện QHTLMN chúng tôi đã có những đánh giá và rút kinh nghiệm, để khắc phục những tồn tại đã được các chuyên gia góp ý. Do có có những vấn đề không thống nhất được về mặt kỹ thuật giữa chủ đầu tư và tư vấn, nên Viện QHTLMN đã chấm dứt HD lập báo cáo ĐMT với Đức Long Gia Lai. Theo tôi được biết, Báo cáo ĐTM mà bộ TNMT đang trong tiến trình thẩm định là do một cơ quan khác ở TP HCM thực hiện.

    Với nhiều năm làm việc trong lĩnh vực tài nguyên nước và môi trường, Viện QHTLMN có nhiều năm nghiên cứu về chất lượng nước hệ thống sông SG - ĐN, chúng tôi luôn mong muốn lắng nghe, chia sẻ và hợp tác với các nhà khoa học,các tổ chức và cá nhân quan tâm tới Tài nguyên nước, bảo tồn ĐDSH của ĐBSCL, miền đông Nam bộ.

    Kính chúc các Anh Chị trong diễn đàn nhiều sức khỏe, chân cúng đá mềm tiếp tục theo đuổi niềm đam mê yêu thiên nhiên, góp phần bảo vệ thành công CAT TIEN PARK.

    Tran Minh Khoi

    ReplyDelete
  2. Ý kiến GS.TS Nguyễn Xuân Trường Tiến
    Sat, Sep 15, 2012 at 11:04 AM
    Chào cả nhà,

    Cám ơn cả nhà đã dành thời gian và công sức cho dự án Thủy điện ở Cát Tiên và cảng Lạch Huyện ở Cát Hải, Cát Bà.Tôi chăm chú đọc, theo dõi, lắng nghe, suy ngẫm và đã có viết về hai dự án rất quan trọng này.Hai dự án đều rất nhậy cảm,phức tạp, có nhiều ý kiến khác nhau.Có nhiều cách nhìn nhận,xem xét, đánh giá,lập luận và lựa chọn khác nhau.Tôi là người nghiên cứu về Đất,Nước,Phong THủy ( Môi trường), Triết học Việt nam và Văn minh Tâm Linh...Bằng các thông tin sắn có, các trao đổi của các bạn và bằng trực giác, xin được góp đôi lời.
    1.Các Cụ dậy rằng " Trăm năm tính chuyện vuông tròn, phải dò cho đến ngọn ngành lạch sông". Vì vậy câu hỏi đầu tiên phải trả lời là tại sao chọn Rừng Cát Tiên, Cát Bà, Cát Hải để làm Thủy điện 6 và 6A và cảng biển Lạch Huyện?.Vì sao các địa danh này đều bắt đầu bằng chữ Cát? Có phải mảnh đất Cát Tường, Tiên cảnh Bồng Lai và Tâm Linh của nước Việt không? Tổ Tiên và Tiền Nhân đã làm gì ở đây? Ai là người làm quy hoạch, lựa chọn địa điểm ? Ai là người chủ trì thiết kế cơ sở? Ai là người khảo sát, đo đạc? Ai là người chủ trì các báo cáo? các công văn, các tờ trình? Ai là chủ đầu tư?.Giống như một bộ phim, một vở kịch, một vở chèo...ai là người viết kịch bản, đạo diễn, chọn diễn viên và chi tiền cho công tác chuẩn bị đầu tư?
    2.Nếu có đầy đủ các thông tin ,chúng ta có thể có được các câu trả lời chính xác, minh triết, có sức thuyết phục...Có thể phân tích, đánh giá và trao đổi với nhau với một nhận định đúng,khách quan, biết ứng xử đúng, lựa chọn đúng và ra các quyết định đúng.Hợp với Triết Học Việt nam.Hợp với Văn Minh Tâm linh.Bảo tồn và phát triển bền vững ( theo Kinh Dịch), Cân bằng theo Âm dương, Ổn định như Ngũ hành, Tiếc là cho đến nay, chúng ta chưa được các đồng nghiệp đã và đang tham gia vào hai dự án này lên tiếng chính thức.Có chăng là những người được tham gia rất ít, hoặc cũng chỉ là người quản lý lên tiếng...
    3.Có một số nhà khoa học, kỹ thuật, công nghệ và quản lý đã tranh luận với nhau trên các phương tiện thông tin và trên mạng.Ý kiến khác nhau cũng như âm với dương.Song chắc ai cũng yêu nước,yêu các giá trị văn hóa, yêu thiên nhiên, yêu muôn loài và yêu sự minh triết.Chúng ta không nên ứng xử như một số bạn.Bảo vệ đến cùng các quyền lợi của chủ đầu tư.Hoặc phê phán , nhận xét không minh triết những ý kiến của các bạn đồng nghiệp.Những người quá yêu mến Cát Tiên, Cát Bà, Cát Hải. Các Trí Thức và Kẻ Sĩ tranh luận với nhau , không đồng ý với nhau, mâu thuẫn với nhau cũng là chuyện thường tình. Quan trọng nhất vẫn là Đạo Đức, Đạo Nhà. Đạo Nhà của Việt nam là Đạo Nho, Đạo Lão, Đạo Phật. Ba cây chụm lại nên hòn núi cao của Cây Triết Học Việt nam. Ai cũng muốn người khác phải ủng hộ ý kiến .quan điểm của minh? Ai cũng muốn mọi người tôn trọng mình? Ai cũng muốn " Thắng". Song thực ra chúng ta cần hòa hợp, cần tình yêu, cần đoàn kết, cần Nhân, Lễ, Nghĩa,Trí ,Tín. Cần Dũng cảm.Cần Trung thực. Cần Trung Hiếu.Không nên dùng các câu nói, từ ngữ, cách ứng xử làm tổn thương người khác.Trí thức và Kẻ Sĩ mâu thuẫn, Ai sẽ định hướng và cố vấn cho đất nước? Ai sẽ cùng can "Vua" biết , nên chọn nơi nào để làm Thủy Điện và Cảng Lạch Huyện?
    …Trong cuộc sống , Đạo Đức nghề nghiệp, Đạo Đức môi trường là quyết định sự ứng xử của mỗi chúng ta.
    (còn tiếp)

    ReplyDelete
  3. (tiếp theo)

    5..Chúng ta nên thu thập các thông tin đầy đủ, khách quan, trung thực, chính xác ...để thẩm định, thẩm tra, phản biện.Nên có một công ty/ tổ chức làm khảo sát, thẩm tra và thẩm định độc lập.Hoặc giao cho một hội nghề nghiệp, một số hội nghề nghiệp nghiên cứu.Đây là câu chuyện của Chủ Đầu tư và các cơ quan quản lý nhà nước.Họ là những người có quyền và có tiền. Họ có thể ký thêm hợp đồng thẩm định, thẩm tra, khảo sát, tổ chức các hội thảo...để có nhiều ý kiến phản biện, góp ý...Các Hội nghề nghiệp có thể tập hợp các chuyên gia đầu ngành để cùng nghiên cứu. Tôi đồng ý với ý kiến của Anh Trường, anh Thuật, anh Tâm, anh Toản, anh Khôi, chị Hiền,anh Bá và của nhiều bạn đồng nghiệp tâm huyết...Chúng ta cần thêm thông tin, thời gian, kết quả khảo sát, mô hình hóa, tính toán...Chúng ta có thể có sự tham gia của chuyên gia trong nước và nước ngoài.Đặc biệt là của các bạn Thụy Điển,Thụy Sĩ, Hà Lan, Đức, Canada, Pháp, Mỹ...những chuyên gia đã và đang công tác tại Việt nam.
    6.Chúng ta cần có một hình tam giác đều . Có 3 đỉnh là Tri Thức, Quyền lực và Tiền Bạc. Tức là cần sự kết hợp của người lãnh đạo, kẻ sĩ và chủ đầu tư. Có như vậy mới đủ Thiên Địa Nhân. Mới tạo nên một mặt phẳng, một kết cấu vững chắc.Nếu chỉ có quyền và tiền, chỉ có một đường thẳng.Đi trên dây phải là các nghệ sĩ xiếc rất giỏi mới không ngã.
    7.Các nhà quản lý, các chủ đầu tư có quyền xem xét, nhận định, nghe, lựa chọn và ra các quyết định...Có thể tổ chức các hội nghị, hội thảo để những người có trách nhiệm trình bày, bảo vệ và nghe ý kiến phản biện.Chúng ta không nên vội vàng, không nên giới hạn thời gian , không gian và người tham dự...Vì đây là câu chuyện vô cùng thiêng liêng, quan trọng, dễ tạo nghiệp xấu và nhân quả nhiều bề...Có những giá trị có thể bị mất đi vĩnh viễn và không thể mua bằng tiền.
    8.Rất mong chủ đầu tư, các nhà quản lý, các đồng nghiệp tham gia vào hai dự án công khai toàn bộ hồ sơ, kết quả, báo cáo, thiết kế cơ sở...Tạo điều kiện thuận lợi cho các đồng nghiệp khác được biết, được bàn, được kiểm tra...Sau đấy là được viết và được nói.
    9. Tôi không ủng hộ xây dựng Thủy Điện ở Rừng Cát Tiên và cảng Lạch Huyện theo phương án được Bộ Giao Thông duyết.Chúng ta cần cẩn trọng.
    Hôm nay là ngày cuối cùng của tháng Vu Lan. Tháng 8 có những ngày rất quan trọng.Có Ngày Giỗ của Bà Nguyễn Thị Lộ, Nguyễn Trãi ( 16/8), Thánh Trần Hưng Đạo ( 20/8)), Lê Lai (21/8), Lê Lai (22/8). Lại có Rằm Trung Thu.Ngày Trăng Tròn và lớn nhất năm.
    Quay về với Tổ Tông, với Các Cụ, học các Cụ,biết và hiểu các Cụ...chúng ta sẽ thêm biết, bớt khôn quá và bớt dại quá. Chúc an lành, thanh thản, hạnh phúc, sướng vui, mạnh khỏe...
    Xin cám ơn cả nhà.
    Nguyen Xuan Trương Tiên

    ReplyDelete