Giám sát chặt chẽ sao môi trường Việt Nam ngày càng xuống cấp?

SavingCTNP. Được sự đồng ý của ông Nguyễn Đức Huỳnh, và sau khi nhận được bài đăng trên trang Tin nhanh Môi trường Việt Nam: "Cần hiểu và tôn trọng nhau khi đưa ra những nhận xét cá nhân!" nêu ý kiến của ông Nguyễn Vũ Trung (Cục thẩm định MT – MONRE), chúng tôi xin giới thiệu nội dung thư số 2 trao đổi của TS. Nguyễn Đức Huỳnh với ông N-V-Trung

Mời quý vị xem và tiếp tục cho ý kiến, nếu có.

 Gấu ở VQG Cát Tiên - Ảnh: Tang A Pau

2012/10/3 nguyen duc huynh <ndhuynh_pv@...>

Dear anh Trung,

Đầu tiên tôi xin cảm ơn về thư trả lời của anh đối với ý kiến cá nhân tôi liên quan tới bài của PV Thao Lan của Bộ TNMT (MONRE) về hai dự án Thủy điện 6&6A ở ĐN.

Ø Điều đầu tiên đúng là trước đây khi đương nhiệm "tôi  đã từng tham gia lập báo cáo ĐTM cho các dự án đầu tư trong lĩnh vực dầu khí, đã từng ngồi dự các phiên họp của các hội đồng thẩm định báo cáo ĐTM" Có lẽ có tới hàng trăm b/c ĐTM thuộc lãnh vực dầu khí & không thuộc lãnh vực dầu khí mà tôi đã tham gia lập b/c ĐTM. Chính với gia sản không ít này mà tôi có chút ít kinh nghiệm để dám mạnh dạn đưa ra vài ý kiến tổng thể chủ quan của mình về hai d/a TĐ ở ĐN mặt dù đây không thuộc lĩnh vực chuyên môn sâu của tôi.

Ø Dear Anh Trung. Trong thư trả lời anh hay nhắc tôi nhiều lần rằng: Về qui trình TĐ b/c ĐTM tôi cũng biết rồi nhưng rất tiếc hình như tôi không nhớ thì phải? Xin cảm ơn anh về lời nhắc nhở này và cũng ơn trời là tôi chưa lú lẫn để quên những gì anh nhắc và tôi biết rỏ qui trình thẩm định ĐTM lắm chứ nhưng tôi phải quên vì với qui trình "chặt chẽ" về thẩm định ĐTM như vậy thì đã có hàng trăm ngàn  dự án các loại ở VN đã được (đã bị) chi phối hay giám sát chặt chẽ về mặt MT, thì chắc Môi trường VN sẽ ngày càng cải thiện hơn lên chứ, thế mà sao thực tế lại là khác hoàn toàn. Môi trường VN ngày một xuống cấp nghiêm trọng, xuống cấp từng ngày... trong đó chắc chắn phải có sự đóng góp của hàng trăm ngàn dự án đã qua khâu thẩm định MT ở các cấp chứ!... Đây là điều tôi trăn trở và lo lắng bởi lẻ sự xuống cấp MT của VN quá nhanh, dẫu biết rằng sự xuống cấp này sẽ do nhiều nguyên nhân nhưng chắc chắn trong khâu thẩm định của ta hiện nay là có vấn đề. Vài lần trước tôi đã gợi ý cho anh ba ý kiến:

Ø Trình độ của tư vấn lập b/c ĐTM.

Ø Thành phần & trình độ chuyên môn sâu của các thành viên hội đồng TĐ cho từng dự án cụ thể.

Ø Khâu hậu kiểm sau thẩm định.

Ba ý này của tôi anh đều phản bác lại bằng những viện dẫn qui định này, thông tư nọ... rất chặt chẽ và khó phản bác lại nhưng thực tế MT VN hàng ngày vẫn xuống cấp... Vậy thì tại sao? Chắc chắn qui trình TĐ ĐTM vẫn tồn tại những điều gì đó có thể thuộc loại "những điều tế nhị" chăng? Tôi nghĩ anh Trung hãy bình tĩnh, suy sét lại những góp ý của tôi liên quan đến khâu TĐ ĐTM, hi vọng anh sẽ tìm ra câu trả lời thay tôi. Và nội dung vừa trao đổi với anh cũng chính là câu tôi trả lời cho anh là tại sao: Về qui trình TĐ b/c ĐTM tôi cũng biết rồi nhưng rất tiếc hình như tôi không nhớ thì phải?

Ø Dear Anh Trung, liên quan tới các nội dung:

Ø Về các vấn đề liên quan đến thực tiễn và khoa học

Tôi nghĩ anh đã hiểu nhầm những gì tôi đã viết. Bài viết của tôi chỉ liên quan tới những nội dung mà bài báo của Thao Lan đã viết. Đó là tôi muốn những ai  đưa ra ý kiến rằng “Hội đồng chưa nhận được ý kiến phản hồi nào mang tính thực tiễn, khoa học “ thì phải chứng minh được tính "thực tiễn & khoa học" của mình chứ. Qua bài báo của Thao Lan liệu có thể tìm đâu tính thực tiễn & khoa học của 2 dự án này không? Tôi  nhắc lại hãy đóng khung tranh luận của chúng ta trong nội dung bài báo củaThao Lan thôi. Trung đừng tung ra hàng loạt thông tin và dẫn chứng khác ngoài nội dung đăng của bài báo thì lại lạc mất chủ đề. Hơn nữa đi vào chi tiết thì còn nhiều nội dung cần phải tranh luận lắm...

Ø Về qui chế hoạt động của hội đồng TĐ.

Đây cũng lại là một sự hiểu nhầm nữa, nguyên văn trong bài viết của tôi: "Những gì đọc được ở bài báo toát lên, đây chỉ là “phán quyết” của người có quyền uy, người quản lý, người quen đưa ra “Quyết định”.." .

Tôi chỉ nhận xét, đưa ra cảm nghĩ của mình từ bài viết củaThao lan mà thôi, tôi chưa dám, hay chưa có ý nghĩ "động chạm" đến hội đồng TĐ.

Ø Về Tham khảo kiến của Cộng đồng

Cũng như 2 ý trên trong bài viết của mình với bài báo  của Thao Lan tôi  viết "…tôi không thấy Cục Thẩm định và Đánh giá tác động môi trường nêu ý kiến chính thức của UBND các tỉnh hạ lưu khác..." vì vậy anh Trung chớ vì câu này mà kết luận: "Hình như anh lại không hiểu quy trình tham vấn rồi khi đưa ra nhận xét liên quan đến quá trình tham vấn các tỉnh hạ lưu" đó là chưa nói Trung viết;

"... xin thông báo để anh rõ, các tỉnh Đồng Nai, Bình Dương và TP Hồ Chí Minh đã nhận được báo cáo ĐTM đầy đủ (bao gồm các các chuyên đề tính toán dòng chảy, đa dạng sinh học và xã hội); hiện các tỉnh đã gửi cho các ban ngành chuyên môn để đưa ra ý kiến có liên quan đến các tác động của 2 dự án đến địa phương mình quản lý."

Vậy mình được hỏi khi b/c ĐTM chưa được phê duyệt chính thức thì các b/c ĐTM mà các tỉnh đọc tham khảo có mang tính pháp lý không? Nhỡ  khi ra hội đồng TĐ b/c ĐTM bị bác bỏ hoàn toàn hay từng phần thì ý kiến của các tỉnh có còn giá trị nữa hay không? Tôi có thêm ý nữa về việc tham khảo kiến của Cộng đồng. Nếu trong b/c ĐTM của hai dự ánTĐ này có tham khảo ý kiến cộng đồng thì cần phải xem xét lại độ tin cậy của bảng tham khảo & đã có một tổ chức độc lập nào kiểm tra những ý kiến tham khảo của  b/c ĐTM này không?

Ø Liên quan đến lấy ý kiến những người làm công tác KH-CN Việt Nam, anh Trung  bảo gợi ý của tôi là thừa, song tôi vẫn muốn được bảo lưu ý kiến này vì hiện nay hàng loạt các dự án TĐ ở VN đang để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng tới mức nhều tiỉnh đã phải dừng hay loại bỏ nhiều dự án TĐ ở địa bàn của tỉnh mình. Thủy điện Sông Tranh 2 là tiếng chuông báo động khẩn về các d/a TĐ ở VN mà thôi, đây không: "…chỉ là động đất, nứt gãy đó là việc của cơ quan khảo sát, thiết kế và trách nhiệm của các cơ quan thẩm định thiết kế kỹ thuật, an toàn công trình" như anh Trung viết mà Sông Tranh 2 bây giờ là lòng dân bất an, hoảng loạn, cuộc sống người dân bị xáo trộn nghiêm trọng có nguy cơ xẩy nhiều tình huống xã hội , an ninh khác... Vì vậy tôi muốn gửi việc lấy ý kiến những người làm công tác KH-CN Việt Nam của hai dự án TĐ ĐN6 để những người chịu trách nhiệm về phát triển TĐ ở VN có thông tin tham khảo.

Dear anh Trung, thư trả lời của tôi đã dài, Tôi hi vọng anhTrung chắt lọc từ những ý kiến của tôi vài điều có ích nho nhỏ cho công tác quản lý của mình. Còn bài viết hôm qua của tôi chỉ bó gọn trong khuôn khổ trả lời lại những gì mà bài báo của Thao Lan viết. Tôi không muốn và chắc không đủ trình độ chuyên môn sâu để tranh luận sâu về từng nội dung chi tiết của D/A TĐ ĐN 6 & 6A. Nhưng tôi muốn nhắc lại trăn trở của mình: Tại sao môi trường VN đang xuống cấp nhanh hàng ngày!

Trân trọng

Nguyễn Đức Huỳnh 

* Cũng đã được đăng trên: http://www.tinmoitruong.vn/cau-noi/giam-sat-chat-che-sao-moi-truong-viet-nam-ngay-cang-xuong-cap-_73_17475_1.html