19:06:00 25/05/2013
Khi câu chuyện thủy điện Đồng Nai 6, 6A trở nên ầm ĩ mới nhận thấy những phản ứng trái ngược nhau đến mức khó hiểu của các cơ quan quản lý có liên quan. Trong khi Bộ Tài nguyên – Môi trường còn chần chừ chưa phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) thì Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn lại lên tiếng ủng hộ, trong khi đó Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vẫn gần như đứng ngoài cuộc mặc dù Vườn quốc gia Cát Tiên là di sản văn hóa đặc biệt, cần phải tuân theo Luật Di sản.
Câu chuyện thủy điện Đồng Nai 6, 6A lại trở nên nóng khi mà mới đây UBND tỉnh Đồng Nai tiếp tục có văn bản gửi lên Thủ tướng Chính phủ, Ủy ban Khoa học - Công nghệ - Môi trường của Quốc hội kiến nghị hủy bỏ việc xây dựng thủy điện Đồng Nai 6, 6A, đồng thời loại bỏ hai dự án này khỏi quy hoạch bậc thang thủy điện sông Đồng Nai. Kỳ lạ thay, khi câu chuyện trở nên ầm ĩ mới nhận thấy những phản ứng trái ngược nhau đến mức khó hiểu của các cơ quan quản lý có liên quan. Trong khi Bộ Tài nguyên – Môi trường còn chần chừ chưa phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của chủ đầu tư là Tập đoàn Đức Long Gia Lai vì những lo ngại tiêu cực từ dự án thì Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn lại lên tiếng ủng hộ, hối thúc Bộ Tài nguyên – Môi trường sớm thông qua ĐTM, trong khi đó Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vẫn gần như đứng ngoài cuộc mặc dù Vườn quốc gia Cát Tiên là di sản văn hóa đặc biệt, cần phải tuân theo Luật Di sản.
Sẽ không có gì bất ngờ khi ông Bùi Pháp – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Đức Long Gia Lai cho rằng, chủ đầu tư sẽ không từ bỏ dự án bởi lý lẽ đơn giản “Đồng Nai 6, 6A nằm trong quy hoạch điện 7 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt”. Chủ đầu tư quyết tâm làm, trong khi vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của dư luận, âu cũng là điều dễ hiểu, bởi ai cũng biết, phát triển thủy điện là bài toán đánh đổi, chủ đầu tư thu được lợi nhuận khổng lồ, trong khi những hệ lụy phía sau nó thì người dân phải gánh chịu. Trong bản báo cáo mới nhất, chủ đầu tư vẫn cho rằng, việc triển khai 2 dự án trên sẽ được nhiều hơn mất.
Cụ thể, về môi trường, 2 dự án chỉ sử dụng hơn 300ha đất rừng trong tổng diện tích 71.350ha của Vườn Quốc gia Cát Tiên, nhưng mỗi năm cho ra sản lượng điện gần 1 tỷ kWh, cung cấp đủ lượng điện tiêu thụ cho 3 tỉnh Lâm Đồng, Đắk Nông, Bình Phước. Diện tích chiếm đất của 2 dự án là 1,34ha/MW, thấp hơn so với bình quân nhiều dự án khác. Hơn nữa, do hồ chứa nhỏ nên gần như không ảnh hưởng tới dòng chảy hạ lưu, cũng như không phải di dân…
Thủy điện Đồng Nai 6 và 6A nằm trên địa bàn ba tỉnh Lâm Đồng, Đắk Nông và Bình Phước.
Để thể hiện quyết tâm của mình, ông Bùi Pháp không ngại hứa sẽ trồng bù 372ha rừng mới nếu dự án được thực hiện. Tuy nhiên, TS Đào Trọng Tứ - Giám đốc Trung tâm Phát triển bền vững tài nguyên nước và thích nghi biến đổi khí hậu lại phản biện: “Chủ đầu tư nào khi nhận dự án cũng hứa trồng bù rừng nhưng rất ít khi thực hiện nghiêm túc, ngay cả khi Đức Long Gia Lai chấp hành nghiêm túc thì lấy đâu ra 372ha để trồng rừng bù. Chúng ta không nên băm chặt các dòng sông cho mục tiêu thủy điện, nhất là khi sông Đồng Nai đang bị suy thoái và công suất của 2 dự án Đồng Nai 6, 6A khá nhỏ, không đóng góp nhiều vào sản lượng điện quốc gia. Người dân Đồng Nai đã chứng kiến nhiều nhà máy thủy điện được xây dựng trên sông Đồng Nai, ít nhiều được hưởng lợi từ các nhà máy và cũng phải chấp nhận trả giá cho mục tiêu phát triển kinh tế”.
Đến thời điểm này, Bộ Tài nguyên – Môi trường vẫn giữ nguyên quan điểm, tác động của dự án tới Vườn quốc gia Cát Tiên là rõ ràng, trong khi báo cáo ĐTM của Tập đoàn Đức Long Gia Lai còn sơ sài, chưa thể hiện hết phương án đảm bảo dòng chảy tối thiểu xuống hạ lưu, cũng như các biện pháp bồi thường thiệt hại, hỗ trợ sinh kế cho cộng đồng bị ảnh hưởng… Vì lẽ đó, Bộ chưa phê duyệt báo cáo ĐTM. Sự cẩn trọng của Bộ Tài nguyên – Môi trường là cần thiết, bởi bài học sông Tranh đã như lời cảnh báo. Tuy nhiên, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn lại bày tỏ quan điểm muốn dự án sớm được thông qua, cho là những ảnh hưởng tiêu cực tới Vườn quốc gia Cát Tiên của dự án là không quá lớn.
Những sự cố đáng tiếc từ các công trình thủy điện gần đây đã khiến dư luận không còn tin vào lợi ích kỳ diệu do thủy điện mang lại, trong khi hậu quả tiêu cực lại nhãn tiền. Người dân luôn có lí, bởi họ không được lợi gì từ dự án, trong khi phải có trách nhiệm tự bảo vệ cuộc sống của mình. Chủ đầu tư cũng không sai, bởi xét một cách công bằng, đầu tư là phải có lợi nhuận và ở chừng mực nào đó, thủy điện đang là hướng đầu tư sinh lời cao. Số phận của Đồng Nai 6, 6A sẽ phải chờ tới phán quyết của Quốc hội. Thế nhưng sẽ có mối lo ngại rõ ràng rằng, nếu dự án được thông qua sẽ là tiền lệ xấu cho trào lưu phá rừng quốc gia làm thủy điện
Khánh Vy
Nguồn:
http://www.cand.com.vn/vi-VN/xahoi/2013/5/199839.cand
No comments:
Post a Comment