Tính sao với thủy điện?

Đắk Nông: Dân ngăn sông chống hạn

Thứ năm, 21/02/2013, 07:58 (GMT+7)

Do thủy điện không xả đủ nước tưới tiêu, những ngày qua, người dân xã Quảng Phú (huyện Krông Nô, Đắk Nông) đã dùng đất đá đắp đập chặn sông Krông Nô (một trong hai nhánh chính của sông Srêpốk) lấy nước cho trạm bơm D12. Đến trưa 20-2, người dân đã hoàn thành con đập chắn ngang sông Krông Nô. Cấp cứu cây trồng Hơn một tháng qua, mỗi khi Nhà máy Thủy điện Buôn Tua Sar (thuộc quản lý của Công ty Thủy điện Buôn Kuốp) không xả nước thì đoạn sông Krông Nô chảy qua xã Quảng Phú trơ đáy, không đủ nước để trạm bơm D12 (công suất khoảng 120m3/s) bơm nước tưới cho khoảng 120ha lúa, cà phê của người dân trong vùng. Trước tình hình đó, hợp tác xã (HTX) Thủy nông và UBND xã Quảng Phú đã huy động mỗi hộ dân đóng góp 50.000 đồng mua đá, bao tải và cùng nhau ra chặn sông lấy nước. Ngay từ 7 giờ sáng 19-2, khoảng 200 người dân xã Quảng Phú đã ra đoạn sông Krông Nô chạy qua địa phận buôn Sứk lấy đá bỏ vào bao tải, đắp thành đoạn đập cao khoảng 1m chặn ngang sông. Chị Lê Thị Kim Ngân (ở thôn Phước Trung, xã Quảng Phú) có 1,3 sào lúa và 2 sào cà phê thiếu nước tưới cũng tham gia vác đá chặn sông. “Từ ngày 15-2 đến nay, đêm nào tôi cũng thức đến 3 giờ để canh lấy nước nhưng vẫn chưa có nước tưới cho ruộng lúa và cà phê. Cả xã chỉ có mỗi trạm bơm này, ai cũng giành nhau lấy nước nên những ruộng lúa ở xa như của nhà chúng tôi không có nước để tưới. Trong khi đó, thủy điện xả nước ít nên không có nước để bơm”, chị Ngân cho hay. Còn theo ông Lê Văn Tỵ, Chủ nhiệm HTX Thủy nông Quảng Phú, hiện nay, những ruộng lúa ở xa kênh tưới của người dân chưa lấy được nước đã bắt đầu nứt nẻ, và nếu không tưới kịp thời thì sẽ bị chết cháy. Còn cây cà phê của người dân cũng đang thiếu nước tưới trầm trọng, có nguy cơ sẽ bị giảm sản lượng. Người dân xã Quảng Phú lấy đá chặn sông Krông Nô lấy nước tưới cho cây trồng. Khi nhận được thông tin trên, Công ty Khai thác Công trình Thủy lợi Đắk Nông đã cho xe chở 150 lồng sắt (mỗi lồng đựng khoảng 1m3 đá) với tổng kinh phí khoảng 100 triệu đồng để người xã Quảng Phú chặn sông lấy nước. Ông Hoàng Trung Thơ, Giám đốc Công ty Khai thác Công trình thủy lợi Đắk Nông cho biết: “Khi thấy người dân lấy bao đá chặn sông, tôi sợ không ổn, vì khi nhà máy thủy điện xả nước sẽ trôi hết. Vì thế, công ty chúng tôi đã quyết định hỗ trợ lồng sắt đựng đá cho người dân thả xuống chặn cho chắc chắn để may ra còn giữ được hết mùa khô năm nay”. Đến 17 giờ cùng ngày, người dân đã đắp xong đoạn đập dài khoảng 120m với chiều cao khoảng 1m chặn ngang sông Krông Nô. Đến trưa ngày 20-2, hàng trăm người dân xã Quảng Phú đã gia cố xong con đập này cao thêm khoảng 0,8m. Thủy điện “ém nước”? Mặc dù Nhà máy Thủy điện Buôn Tua Sar đã có thông báo sẽ xả với lưu lượng nước 62m3/s trong tháng 2 năm nay cho hạ lưu, nhưng hiện đoạn sông Krông Nô chảy qua huyện Krông Nô thường xuyên khô cạn, thiếu nước tưới. Vì thế, có khoảng 28ha lúa ở xã Quảng Phú có nguy cơ bị cháy do thiếu nước. Trong khi đó, khoảng 50ha lúa ở thôn Thanh Sơn (xã Buôn Chóa) đang bị khô hạn do lượng nước sông Krông Nô không đủ cung cấp cho trạm bơm số 2 của huyện. Cả 4 trạm bơm của huyện đều trong tình trạng thiếu nước do thủy điện xả bất thường. Ông Lê Văn Tỵ, Chủ nhiệm HTX Thủy nông Quảng Phú bức xúc: “Thủy điện cam kết xả nước 12 tiếng một ngày, nhưng may ra họ xả được khoảng 6-7 tiếng. Thời gian họ xả bất thường lắm, nên chúng tôi phải cử người theo dõi sông thường xuyên để khi nào có nước là bơm tưới ngay cho người dân chống hạn”. Phó Chủ tịch UBND huyện Krông Nô, Đặng Thanh Quang cho biết: “Năm nào huyện cũng có công văn yêu cầu Nhà máy Thủy điện Buôn Tua Sar xả nước đủ cho người dân tưới tiêu. Năm nay lượng mưa chỉ bằng 80% năm trước nên lượng nước về hồ thủy điện cũng thấp, có lẽ vì thế nên thủy điện xả nước không đủ như kế hoạch. Sắp tới chúng tôi sẽ yêu cầu thủy điện xả nước đủ cho dân tưới tiêu và chỉ đạo các xã dọc sông Krông Nô giám sát việc xả nước của nhà máy thủy điện”. Tuy nhiên, theo ông Văn Thiên Nhân, Giám đốc Công ty Thủy điện Buôn Kuốp, hiện lượng nước trong hồ thủy điện Buôn Tua Sar chỉ còn khoảng 240 triệu m³, đạt khoảng 50% dung tích hồ chứa. Vì thế, mỗi ngày, Nhà máy Thủy điện Buôn Tua Sar chỉ xả lưu lượng nước bình quân được khoảng 40m3/s, thấp hơn thông báo 20m³.  “Trong thời gian qua, lượng nước về hồ thủy điện Buôn Tua Sar thấp hơn cùng kỳ năm ngoái do lượng mưa trên địa bàn giảm. Bởi thế, chúng tôi không thể xả nước như kế hoạch đã thông báo cho địa phương. Cứ xả nước như kế hoạch đề ra và nếu trời không mưa, đến khoảng tháng 6 năm nay thì hồ chứa này sẽ cạn khô nước. Lúc đó, chẳng những nhà máy không thể vận hành, mà sông Krông Nô cũng sẽ cạn khô”, ông Nhân trần tình.  CÔNG HOAN  Nguồn: http://www.sggp.org.vn/thongtincanuoc/2013/2/311823/